معرفی آب بندها

معرفی آب بندها

در تمامی دستگاه هایی که با انواع مایعات و گازها کار می کنند، برای ممانعت از خارج شدن سیال (در اثر اختلاف فشار) از بین قطعاتی که روی هم مونتاژ می شوند، اعم از قطعات ثابت ( نظیر فلنچ ها ,والوها (شیرها) ,درپوش ها , سر سیلندرها, کاورهای مبدل های حرارتی و  ……..) یا قطعاتی که نسبت به هم حرکت دارند ( نظیر شافت پمپ های رفت و برگشتی و گریز از مرکز, کمپرسورهای رفت و برگشتی و گریز از مرکز, توربین های بخار, میکسرها و………) نیاز به استفاده از آب بند مناسب آن شرایط می باشد.

آب بندها را می­توان در دو دسته زیرطبقه بندی نمود :

1. آب بندهایی که برای آب بندی بین قطعات ثابت بکار می رود.
2. آب بندهایی که برای آب بندی بین قطعات متحرک بکار می رود .

آب بندی قطعات ثابت (Static Seals) 

 آب بندهای ثابت، در سیستم های لوله کشی و تجهیزاتی نظیر درپوش مبدل های حرارتی، قطعات ثابت پمپ ها و کمپرسورها، ولوهای کمپرسورها, برج ها، راکتورها و سر سیلندرها و … مورد استفاده قرار می گیرند. آب بندهای ثابت شامل انواع مختلفی هستند و بسته به مقدار اختلاف فشار و نوع سیال آب بند شونده و جنس قطعات و درجه حرارت سیال، از نوع مناسب آن ها استفاده می شود، که در ادامه نام برده شده اند.

1. گسکت های فلزی Metallic Gaskets
2. گسکت های غیرفلزی Nonmetallic Gasket
3. آب بندهای خمیری Sealants
4. آب بندهای نواری Tape

آب بندهای متحرک  Dynamic Seals

 این آب بندها برای آب بندی بین قطعاتی از دستگاه که نسبت به هم حرکت دورانی یا حرکت رفت و برگشتی دارند (نظیر پمپ های گریز از مرکز و رفت و برگشتی, کمپرسورهای گریز از مرکز و رفت وبرگشتی، توربین های بخار، گیربکس ها و  … ) برای ممانعت از خارج شدن سیال داخل ماشین، مورد استفاده قرار می گیرند. که طبق دسته بندی  زیر طبقه بندی می شود :

1. آب بندهای تماسی Contact Seals
2. آب بندهای فاصله ای Clearance Seals
3. پکینگ ها Packing
4. مکانیکال سیل ها Mechanical Seals

نکات حائز اهمیت برای کلیه آب بندها

1. سطوحی که باید آب بندی شوند باید کاملا صاف باشند (تاب دار نباشند).
2. سطوح آب بندشونده قبل ازنصب آب بند باید دقیقا باهم موازی و رو بروی هم باشند (Alignment).
3. نیروی اعمال شده روی سطوح آب بند شونده باید درحد مورد نیاز باشد (سفت کردن پیچ ها با گشتاور مناسب).
4. نیروی روی دو سطح آب بندشونده باید یکنواخت پخش شود که به نحوه سفت کردن پیچ ها (ترتیب سفت کردن وگشتاور لازم) مربوط می شود.

بطور معمول برای انجام آب بندی موثر باید از ماده ای نرم (مثل پکینگ ) برای پرکردن فاصله بین دوسطح استفاده نمود. این ماده نرم باید خاصیت الاستیسیته و شکل پذیری خوبی داشته باشد تا ناهمواری های دوسطح را پرکند و از نشت سیال جلوگیری کند.