سوئیچ باکس که با نام لیمیت سوئیچ باکس هم شناخته می شود. قطعه ای الکترومکانیکی است که امروزه کاربردهای متنوعی در صنعت دارد.
همانطور که مشخص است، این قطعه ترکیبی از اجزا مکانیکی و الکترونیکی است. به کمک مدارات و قطعات الکترونیکی موجود در سوئیچ، قسمت متحرک مکانیکی شروع به حرکت کرده و می تواند منجر به قطع و وصل مدار و بخشی از سیستم متصل به سوئیچ در زمان مورد نظر گردد.
به عنوان مثال سنسور تشخیص حرکت موجود در سوئیچ می تواند حرکت های مشاهده شده در محدوده مورد نظر را شناسایی کرده، بشمارد و پس از رسیدن به تعدادی از پیش تعیین شده، بخش مکانیکی سوئیچ را فعال کرده و منجر به غیر فعال کردن بخشی از مسیر مثلا تسمه نقاله گردد. از مهمترین مزایای این سوئیچ می توان به قابلیت اعتماد بالا در کنار کارکرد دقیق آن اشاره کرد و بدین ترتیب می توان با استفاده از یک سوئیچ باکس از خطای انسانی به راحتی جلوگیری کرد و سرعت خط تولید را هم به میزان قابل توجهی افزایش داد. در ادامه با جنبه های مختلف این سوئیچ بیشتر آشنا می شویم.
همانطور که پیشتر توضیح دادیم، سوئیچ باکس ترکیبی از قطعات مکانیکی و الکترونیکی است.
در شکل زیر یک لیمیت سوئیچ باکس نمونه و اجزا موجود در آن را مشاهده می کنید.
شماره | اسم قطعه |
1 | پنجره/اندیکاتور |
2 | پیچ و مهره محفظه |
3 | قاب سوئیچ |
4 | مشخصات سوئیچ |
5 | شفت |
6 | بدنه |
7 | ترمینال استریپ |
8 | بادامک (cam) |
9 | سوئیچ |
10 | پیچ ارت (اتصال به زمین) |
11 | حفره (فضا) خالی |
مدلی که در شکل فوق مشاهده می شود، یک سوئیچ باکس دوار است که برای نمایش یک نشانه بصری از موقعیت شیر و همچنین ارسال سیگنال الکتریکی موقعیت شیر در شیرهای ربع گرد (توپی و پروانه ای) مورد استفاده قرار می گیرد.
شکل زیر نحوه اتصال این سوئیچ به شیر را نشان می دهد.
عمده مزایای سوئیچ باکس را می توان موارد زیر دانست:
در کنار مزایای فوق می توان به معایب زیر هم اشاره کرد:
سوئیچ باکس ها در انواع و اندازه های گوناگون به منظور استفاده در صنایع مختلف به کار برده می شوند.
برخی از مهمترین کاربردهای سوئیچ باکس ها را میتوان به شرح زیر برشمارد:
در مراحل مختلف از استخراج گرفته تا پالایش و انتقال، چه در سکوهای درون دریا و چه در خشکی به کار برده می شود.
امروزه در صنعت انتقال آب و در بخش تصفیه آب به صورت مدرن از این تجهیزات به کار گرفته می شود.
از سوئیچ باکس در انواع مختلف نیروگاه ها نظیر نیروگاه های هسته ای، نیروگاه های سنتی، نیروگاه های تولید انرژی تجدیدپذیر و در بخش های مختلف آنها استفاده می شود.
از سوئیچ باکس ها نه تنها در صنایع فوق بلکه در صنایع مختلفی هچون صنایع دریایی، داروسازی، تهویه مطبوع، معدن، غذایی و تولید نوشیدنی نیز استفاده میشود.
همانطور که مشاهده می نمایید سوئیچ باکس ها در طیف وسیعی و در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار می گیرد و در داخل کشور نیز انواع مختلفی از سوئیچ باکس ها برای مصارف گوناگون به فروش می رسد.
به عنوان نمونه می توان به استفاده از سوئیچ باکس ها در درب های پارکینگ ساختمان ها و مدیریت مواد در انبارداری و توزیع یکپارچه اشاره کرد. در درب پارکینگ از این سوئیچ به عنوان یک سوئیچ ایمنی استفاده می شود و مانع حرکت بیشتر در پس از رسیدن به موقعیتی به خصوص می شود.
اصلی ترین وظایفی که بر عهده لیمیت سوئیچ است را می توان مواردی همچون کم کردن سرعت، توقف، شروع و یا افزایش سرعت فرآیند دانست.
به طور کلی لیمیت سوئیچ ها به طور خودکار مشخص می کنند که آیا جسم جابه جا شده است.
امروزه انواع بسیار متنوعی از سوئیچ باکس ها روانه بازار شده اند ولی اصول عملکردی آنها تقریبا یکسان است.
ساده ترین مدل های سوئیچ باکس ها را می توان به کلیدهای برق معمولی موجود در منازل تشبیه کرد که با یک تغییر وضعیت مکانیکی (فشار دادن کلید) کلید قطع و وصل می شود.
مدل های پیشرفته تری به مرور زمان روانه بازار گردید که در این بین می توان به سوئیچ های مجاورت نوری یا سوئیچ های مجاورت مغناطیسی اشاره کرد.
سوئیچ مجاورت نوری همانند کنترل از راه دور تلویزیون کار می کند و بدین صورت است که یک جز مسئولیت ارسال باریکه نوری و جزئی دیگر مسئولیت دریافت این نور را بر عهده دارد و هنگامی که خللی در این مسیر به وجود آید و نور در اصطلاح شکسته شود. سوئیچ بخشی از مدار را قطع یا وصل میکند و یا مثلا با عبور یک قطعه از مسیری که این باریکه نوری فعال است، برای لحظه ای مسیر عبور نور قطع می شود و می توان به این ترتیب تعداد قطعه عبور کرده از مسیر را شمارد. در سوئیچ مجاورت مغناطیسی نیز با قرار گرفتن جسمی آهنی در میدان مغناطیسی اطراف سوئیچ، این تغییر وضعیت رخ می دهد. که البته این مدل صرفا برای قطع و وصل کردن بخشی از مدار کاربرد دارد.
در تقسیم بندی های دیگر می توان سوئیچ باکس ها را بر اساس محیط مورد استفاده، استانداردهای به کار گرفته شده در طراحی و کاربرد آنها تقسیم بندی کرد.
برخی از سوئیچ ها قابلیت ضد آب داشته می توانند تا عمق های بالا در زیر آب همچنان عملکرد خود را حفظ کنند که از این مدل ها در صنایع نفت و گاز استفاده می شود، برخی دیگر از مدل ها قابلیت کار در سیالات مختلف نظیر روغن و مواد شیمیایی گوناگون را دارا هستند.