انواع تابلوهای برق صنعتی

انواع تابلوی های برق صنعتی با در نظر گرفتن معیارهای متفاوتی مانند ولتاژ یا محل نصب طبقه‌بندی می‌شوند. ما در این مقاله از پینیون می‌خواهیم انواع تابلوهای برق صنعتی را به شما معرفی کرده و کاربرد هریک را مورد بررسی قرار دهیم. هر کدام از این تابلوها کارهای مختلفی مانند اصلاح ضریب توان یا کنترل فرایندهای صنعتی را انجام می‌دهند که به طور کامل بررسی می‌شوند.

انواع تابلوی برق صنعتی بر اساس ولتاژ

مهم‌ترین معیاری که برای تقسیم‌بندی تابلوهای برق موردتوجه قرار می‌گیرد، ولتاژ آن‌ها است. بر این اساس سه دسته‌بندی وجود دارد که عبارت هستند از:

تابلوهای قدرت فشار ضعیف

انواع تابلو برق فشار ضعیف به عنوان ولتاژ پایین یا LV هم شناخته می‌شوند که ولتاژ برق آن‌ها از 1000 ولت کمتر است. این نوع از تابلوها بیشتر در کارخانه‌های مربوط به اتوماسیون صنعتی کاربرد دارند و به دو شکل ثابت و ایستاده کشویی تولید می‌شوند. فرکانس کاری این ابزارها برابر 1000 هرتز است و در جریان مستقیم، جریان نامی آن‌ها ممکن است تا 1500 ولت هم افزایش پیدا کند. تابلوهای LV معمولا تعداد زیادی فیوز دارند؛ زیرا در برابر افزایش بار الکتریکی مقاومت کمتری از خود نشان می‌دهند.

تابلوهای برق فشار ضعیف بیشتر در مواردی به کار می‌روند که نیاز به محافظت، کنترل یا نظارت بر روی توزیع برق وجود داشته باشد. برای مثال در انواع تاسیسات صنعتی، تابلو برق‌های آتش‌نشانی، ژنراتورها و مدارهای تغذیه از این سیستم استفاده می‌شود. این نوع از تابلوهای برق صنعتی معمولا پس از پست ترانس نصب می‌شوند که کار تبدیل ولتاژ را بر عهده دارد. به علاوه بر اساس محل نصب ممکن است از مواد مختلفی مانند آهن، چدن یا عایق ساخته شده و به شکل روکار، توکار و ایستاده مورداستفاده قرار بگیرند.

اصلی‌ترین قسمت‌های تابلوهای قدرت فشار ضعیف از قرار زیر هستند که بیشتر شامل تجهیزات کنترلی، حفاظتی، تنظیم‌کننده و اندازه‌گیری می‌شوند:

• کلیدها و فیوزهای HRC
• کلیدهای مینیاتوری
• رله‌های افت ولتاژ
• کلید کامپکت خودکار
• کلیدهای نشتی جریان زمین
• کلیدهای mcb

تابلوهای قدرت فشار متوسط

به طور معمول تابلوهایی که بر روی سطح ولتاژ 1 تا 36 هزار ولت کار می‌کنند، در دسته انواع تابلو برق فشار متوسط یا MV طبقه‌بندی می‌شوند. این نوع از ابزارها به صورت چندسلولی مونتاژ می‌شوند و در صنایع بزرگ کاربرد دارند. این نمونه از انواع تابلوهای برق صنعتی نیاز به منبع تغذیه پشتیبان دارد و معمولا پنج واحد عملیاتی را شامل می‌شود؛ به این ترتیب می‌توان آن‌ها را به حفاظت ترانس و اصلی یا شبکه mid Voltage متصل کرد.

اصلی‌ترین قسمت‌های انواع تابلو برق فشار متوسط عبارت‌اند از:

• کنتاکتور فشار متوسط
• تجهیزات اندازه‌گیری و کنترل کننده
• رله
• باسبار، بریکر و LBS

تابلوهای قدرت فشار قوی

یکی از پرکاربردترین انواع تابلوی برق صنعتی در نیروگاه‌ها، تابلوهای قدرت فشار قوی است که به عنوان ولتاژ بالا یا HV هم شناخته می‌شود. این نوع از تابلوهای برق با ولتاژ 36 تا 400 هزار ولت کار می‌کنند و به همین دلیل باید در ساخت آن‌ها از تجهیزات استاندارد و باکیفیت استفاده شود؛ در غیر این صورت ممکن است دچار حادثه شده و در نتیجه خسارت‌های بسیار زیادی را به بار آورند.

از سوی دیگر باید این نکته را در زمان استفاده از انواع تابلو برق صنعتی فشار قوی در نظر داشته باشید که کاهش دما و خنک کردن آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ به همین دلیل از گاز SF6 برای این منظور استفاده می‌شود. این نوع از تابلوها معمولا به صورت دستی هم قابلیت کنترل دارند و در برابر حوادثی مانند زلزله و آتش‌سوزی مقاوم شده‌اند. همچنین با شرایط اقلیمی مختلف سازگار می‌شوند و منعی برای استفاده از آن‌ها در شرایط مرطوب، ارتفاعات بالا یا هوای آلوده وجود ندارد.

اصلی‌ترین اجزای سازنده انواع تابلو برق فشار قوی عبارت‌اند از:

• ترانس‌های صفر، زمین، تغذیه‌کننده و ترانسفورماتور
• کابل‌های XLPE و EPR
• کلیدهای عایق و قطع بار
• فیوزهای حفاظت از جریان برق
• مدارشکن یا بریکر برای قطع یا کنترل جریان برق
• کنتاکتور و سایر تجهیزات حفاظت الکتریکی
• رله، سوئیچ‌های قطع بار و اجزای چفت کننده برای توزیع برق

انواع تابلوهای برق صنعتی از نظر کاربرد

یکی دیگر از معیارهایی که برای طبقه‌بندی تابلوهای برق صنعتی موردتوجه قرار می‌گیرد، کاربرد آن‌ها است. بر این اساس می‌توان سه دسته زیر را تعریف کرد:

تابلوهای برق کنترلی

سیستم‌های کنترل ماشین‌آلات و خطوط تولید از PLC و HMI برای کنترل فرایند، تغییر پارامترها و مانیتورینگ استفاده می‌کنند. به همین دلیل امروزه به جای استفاده از رله‌های الکترومکانیکی، از تابلوهای برق کنترلی PLC استفاده می‌شود. به این ترتیب حجم سیم‌کشی‌ها و حجم تابلو تا حد زیادی کاهش پیدا کرده و عیب‌یابی آن آسان‌تر می‌شود. تابلوهای کنترلی از تجهیزات مختلفی ساخته شده‌اند که می‌توانند وضعیت سیستم را در حالت‌های متفاوت بسنجند و تنظیمات اعمال شده را به سیستم منتقل کنند.

همچنین بخوانید: پی ال سی چیست؟

تابلوهای اصلاح ضریب قدرت

یکی دیگر از انواع تابلوهای برق صنعتی از نظر کاربرد، تابلوهای اصلاح ضریب قدرت هستند که به عنوان بانک خازنی هم شناخته می‌شوند. این نوع از تابلوها می‌توانند به طور موثری توان راکتیو سیستم را کاهش داده و در نتیجه بازده آن را بالا ببرند. برای کنترل ضریب قدرت در این تابلوها از رگولاتورهایی استفاده شده که شکل موج و اختلاف زمانی ولتاژ و جریان را اندازه‌گیری می‌کنند. سپس ظرفیت خازن موردنیاز را تعیین کرده و با ورود به شبکه، ضریب توان را اصلاح خواهند کرد.

تابلو برق توزیع

از دیگر انواع تابلوی برق که برای توزیع انرژی الکتریکی یا جمع آوری آن کاربرد دارد، می‌توان به تابلوهای توزیع اشاره کرد. این نوع از تابلوها دارای ابعاد مختلفی هستند و معمولا از برق شهری تغذیه می‌شوند. شما می‌توانید با استفاده از ترمینال‌ها، این تابلو را به ورودی و خروجی متصل کرده و برای انتقال و تقسیم جریان برق ورودی از آن‌ها استفاده کنید. تابلوهای برق توزیعی ممکن است انرژی الکتریکی را در میان شبکه‌ای از انواع تابلوهای برق صنعتی انجام دهند که هر کدام به طور تخصصی در یک قسمت کار می‌کنند. برای تقسیم‌بندی جریان در تابلو برق توزیع از MCB و MCCB استفاده می‌شود.

تقسیم بندی تابلو برق ها بر اساس ساختار ظاهری

بر اساس ساختار ظاهری، انواع تابلوی برق عبارت‌اند از:

تابلو برق ایستاده

تابلو برق ایستاده یا free standing بدون تکیه‌گاه ساخته می‌شود و امکان ساخت در کارگاه را دارد. این نوع از تابلوهای برق صنعتی معمولا به شکل ایستاده بر روی زمین قرار می‌گیرند یا اینکه بر روی دیوار یا داخل آن نصب می‌شوند.

تابلو برق کشویی

تابلو برق کشویی یا withdrawable معمولا در شرکت‌های بزرگ استفاده می‌شود و قیمت و ایمنی بیشتری در مقایسه با دیگر انواع تابلوهای برق صنعتی دارد. این نوع از تابلوها دارای ساختار کشویی هستند و می‌توان در صورت بروز مشکل در هر بخش، به سادگی آن را جدا کرده و تعمیرات موردنیاز را انجام داد. تابلوهای برق کشویی MCC می‌تواند برای کنترل هم‌زمان چند موتور استفاده شود. اما برای تغذیه MCC از تابلوی مرکز قدرت یا power center استفاده می‌شود.

تابلو برق ثابت

تابلو برق ثابت یا fix به چند صورت مختلف تولید می‌شود. برای مثال تابلوهای دیواری با استفاده از تکیه‌گاه نصب شده و به دو شکل روکار و توکار قابل نصب هستند. همچنین تابلوهای rack هم در دسته تابلو برق ثابت قرار می‌گیرند که دارای قفسه‌های مختلفی برای نصب تجهیزات هستند. شما می‌توانید محفظه‌هایی را بر روی این رک‌ها نصب کرده و سپس تجهیزات کنترلی و اندازه‌گیری را به آن‌ها اضافه کنید. تابلوهای swing، نوع دیگری از تابلوهای فیکس هستند که درب شیشه‌ای متحرک دارند و امکان دسترسی به داخل تابلو را به تکنسین می‌دهند. در نتیجه اپراتور می‌تواند به راحتی داخل تابلو را مشاهده کرده یا اینکه به آن دسترسی پیدا کند.

سخن پایانی

انواع تابلوهای برق صنعتی دارای ساختار، نحوه نصب و عملکرد متفاوتی هستند که هریک از آن‌ها را برای کاربردهای خاص مناسب می‌کند. در این مقاله از پینیون تلاش کردیم تا شما را با معیارهای مختلف برای طبقه‌بندی این تابلوها آشنا کرده و پرکاربردترین آن‌ها را معرفی کنیم. برای سفارش ساخت انواع تابلو برق با ما در پینیون تماس بگیرید.

سوالات متداول

• سطح ولتاژ تابلو برق DC چه مقدار است؟

به طور معمول سطح ولتاژ تابلو برق DC برابر 400 ولت در نظر گرفته می‌شود.

• ساختار انواع تابلوهای برق صنعتی چگونه است؟

به طور کلی از نظر ساختار، تابلوهای برق صنعتی در دو دسته Metal Enclosed و CLAD قرار می‌گیرند. در حالت اول، همه تجهیزات در داخل یک محفظه فلزی قرار گرفته‌اند. اما در حالت دوم، محفظه‌های تفکیک‌شده‌ای وجود دارند که مانع از انتقال خطا به دیگر قسمت‌ها می‌شوند و می‌توانند آن‌ها را از آسیب دیدن حفاظت کنند.