تفاوت پی ال سی و dcs چیست؟

برای درک بهتر سیستم‌های کنترل صنعتی و اتوماسیون لازم است که با تفاوت های پی ال سی و دی سی اس آشنا شویم. برای این‌که بتوان تفاوت این دو سیستم را به طور کامل درک کرد، باید به سراغ تاریخچه سیستم‌های کنترل توزیع شده و کنترلرهای منطقی قابل‌برنامه‌ریزی برویم. در ادامه این مطلب با ما همراه شوید تا به طور کامل به بررسی تفاوت plc و dcs بپردازیم.

PLC چیست؟

قبل از آن‌که تفاوت پی ال سی و دی سی اس را مورد بررسی قرار دهیم، ابتدا مختصرا تعریفی از plc و سپس dcs را ارائه می‌دهیم. PLC از مخفف عبارت programmable logic controller نشات گرفته است و به کنترل گسسته‌ فرآیندهای تولید مربوط می‌شود. منظور از فرآیندهای تولید، فرآیندهایی است که عملکردهایی مانند شمارش، زمان‌بندی و عملیات منطقی را شامل می‌شوند. عملکرد سیستم PLC به صورت گسسته است؛ یعنی اغلب ورودی‌ها و خروجی‌های آن بر اساس منطق باینری یا صفر و یک هستند. در کاربردهای صنعتی، از PLC ها برای کنترل فرآیندها و ماشین‌آلات استفاده می‌کنند؛ کل CPU یک PLC می‌تواند بر عملکرد ماشین تمرکز داشته باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه می‌توانید مقاله پی ال سی چیست را مطالعه کنید.

DCS چیست؟

DCS از مخفف عبارت Distributed control system می‌آید که معنی آن سیستم کنترل توزیع‌شده است. البته در اصطلاح به DSC، سیستم کنترل غیرمتمرکز نیز می‌گویند. از این سیستم هوشمند برای کنترل فرآیندهای نیروگاه‌ها، پتروشیمی و مدیریت آب استفاده می‌کنند. DCS کنترل‌کننده مرکزی ندارد و وظیفه دارد کنترل‌کننده‌های مختلف پراکنده را برای سیستم کامل ارائه دهد.

بررسی تفاوت‌های DCS و PLC

حال که با تعریف این دو مفهوم آشنایی پیدا کردید، می‌خواهیم به بررسی تفاوت PLC و DCS بپردازیم و کاربردهای هریک از آنها را بررسی کنیم.

1- تفاوت معماری سیستم تحت کنترل PLC و DCS

واحدهای PLC به صورت مستقل و متمرکز است و آن را در یک مکان مشخص نصب می‌کنند. هر واحد PLC نیاز به برنامه‌ریزی و کنترل مستقل دارد. معماری DCS به صورت توزیع شده است و عملکرد کنترل در سراسر سیستم توزیع می‌شود. نصب واحدهای مرکزی و میانی به طور متمرکز و یا توزیع شده است.

2- نحوه خرابی

به دلیل آن که PLC به صورت یک سیستم یکپارچه است، با خراب شدن آن کل فرآیند متوقف خواهد شد. در حالی که DCS با یک شبکه گسترده کار می‌کند و خراب شدن آن باعث توقف کل سیستم نخواهد شد.

3- تفاوت پی ال سی و دی سی اس از نظر سرعت اجرا

PLC می‌تواند عملیات منطقی را با سرعت بالا اجرا کند؛ اما سرعت اجرای برنامه در DCS کم‌تر بوده و یکی از دلایل آن گسترده بودن سیستم است. به عبارت بهتر، به خاطر اینکه سیستم‌های تحت کنترل DCS گستردگی بیشتری دارند، سرعت اجرای آن کندتر خواهد بود. شما می‌توانید برای اطلاع از قیمت PLC و خرید این محصول با ما در پینیون تماس بگیرید.

5- انتقال داده و شبکه

بین واحدهای PLC، اطلاعات و سیگنال‌ها به شکل مستقیم ارسال و دریافت خواهند شد؛ بنابراین ارتباط بین واحدهای آن از طریق شبکه‌های محلی محدود می‌شود. در DCS بیشتر از شبکه‌های صنعتی استفاده می‌شود که می‌توانند داده‌ها را بین واحدهای کنترل مرکزی و واحدهای میدانی انتقال دهند.

6- قابلیت گسترش و انعطاف پذیری

برای کاربردهای کوچک و متوسط از PLC ها استفاده می‌کنند که قابلیت گسترش و انعطاف‌پذیری آن‌ها راحت است. در صورت نیاز می‌توان واحدهای جدیدی از PLC را به شبکه اضافه کرد و برنامه‌ریزی آن‌ها را به طور مجدد انجام داد. در کاربردهای بزرگ و پیچیده از DCS استفاده می‌شود که گسترده‌تر کردن آن‌ها راحت‌تر است و انعطاف‌پذیری بیشتری از خود نشان می‌دهند.

7- تفاوت پی ال سی و DCs از نظر اسکن تایم

در PLC ها اسکن تایم در حدود یک دهم ثانیه است؛ در حالی که برای DCS ها این زمان برابر با 100 میلی‌ثانیه است. این موضوع را هم می‌توان به گسترده‌تر بودن سیستم تحت کنترل DCS نسبت داد.

8- تعامل انسانی در طراحی

دیگر تفاوت plc و dcs به تعامل نیروی انسانی مربوط می‌شود. برای طراحی PLC ها تعامل نیروی انسانی کم است، اما برای طراحی DCS ها به تعامل بیشتری با انسان نیاز است.

9- قیمت

DCS ها قیمت بیشتری نسبت به PLC ها دارند؛ زیرا باید سیستم‌های بزرگتری را کنترل کنند و معمولا ساختار آنها پیچیده‌تر است.

10- زبان برنامه نویسی

برای برنامه‌نویسی PLC از زبان‌هایی مانند Structured Text و Ladder Logic استفاده می‌شود؛ در حالی که برای برنامه‌ریزی DCS از نرم‌افزارهای تخصصی سیستم استفاده می‌کنند.

11- دسترسی اپراتور

راحتی دسترسی اپراتور، دیگر تفاوت پی ال سی و دی سی اس است. DCS می‌تواند دسترسی بیشتری را نسبت به PLC در اختیار اپراتورها قرار دهد. زیرا دارای رابط کاربری ساده‌تری است و گزینه‌های بیشتری در آن تعبیه شده که کار کردن با دستگاه را ساده‌تر می‌کند. البته همین موضوع، باعث شده که نیاز به نیروی متخصص در استفاده از DCs بیشتر از PLC احساس شود.

12- مقیاس پذیری

یک تفاوت PLC و DCS در مقیاس پذیری آنها دیده می‌شود. به این معنا که PLC می‌تواند کم‌تر از 1000 پورت خروجی و ورودی را پشتیبانی کند؛ در حالی که DCS توانایی پشتیبانی از هزاران پورت خروجی و ورودی را دارد و مقیاس‌پذیری آن از PLC بالاتر است.

از دیگر تفاوت‌های DCS و PLC می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

13- PLC جایگزین رله الکترومکانیکی است؛ در حالی که DCS می‌تواند جایگزین کنترل‌کننده‌های تک حلقه باشد.

14- PLC یک کنترل‌کننده متمرکز دارد که در RTU قرار دارد، اما در DCS کنترل‌کننده متمرکزی وجود ندارد.

15- به دلیل نوع طراحی PLC از آن برای فرآیندهای اختصاصی استفاده می‌کنند؛ در حالی که DCS در فرآیندهای پیچیده و نیاز به تنظیمات مکرر مورداستفاده قرار می‌گیرد.

16- نصب و راه‌اندازی PLC نسبت به DCS بسیار راحت‌تر است.

سخن پایانی

در این مقاله به بررسی کامل تفاوت پی ال سی و DCS پرداختیم و گفتیم که این دو سیستم کنترلی، از چه جنبه‌هایی با هم متفاوت هستند. گروه پینیون به عنوان فروشنده انواع قطعات مربوط به اتوماسیون فعالیت داشته و محصولات مختلفی مانند انواع اینورتر صنعتی، PLC، HMI و غیره را به بازار عرضه می‌کند. شما می‎توانید برای اطلاع از شرایط خرید این محصولات با ما تماس بگیرید.

سوالات متداول

• تفاوت PLC و DCS از لحاظ عملکرد چیست؟

PLC ها عملکردی مستقل دارند و اجرای برنامه‌ها را به صورت محدود پشتیبانی می‌کنند؛ در حالی که DCS ها می‌توانند برنامه‌های مختلف را در قسمت‌های مختلف سیستم به طور هم‌زمان اجرا کنند.

• انعطاف‌پذیری کدام‌یک بیشتر است؟ PLC یا DCS؟

نحوه طراحی DCS ها به گونه‌ای است که انعطاف‌پذیری بیشتری را از خود نشان می‌دهند.