5 تفاوت موتور سنکرون و آسنکرون

الکتروموتورها بر اساس منبع برق ورودی، یعنی دو جریان متناوب و مستقیم، به دو نوع موتورهای سنکرون و موتورهای آسنکرون تقسیم می‌شوند. این دو موتور از لحاظ نحوه تولید شباهت‌هایی به هم دارند؛ اما از نظر نحوه عملکرد کاملاً با هم متفاوت هستند. برای فهمیدن تفاوت بین این دو الکتروموتور در ابتدا باید درک صحیحی از مفهوم آنها داشته باشید؛ بنابراین اگر می‌خواهید با این دو موتور بیشتر آشنا شده و به فرق موتور سنکرون با آسنکرون پی ببرید تا انتهای این مقاله از پینیون با ما همراه باشید.

موتور سنکرون چیست؟

موتور سنکرون یکی از انواع الکتروموتورهای صنعتی است که روتور آن با سرعتی برابر با سرعت میدان مغناطیسی دوار چرخش دارد. سرعت این نوع الکتروموتور را می‌توان از فرمول زیر محاسبه کرد:

NS = 120 f/P

که در آن NS سرعت سنکرون موتور، f فرکانس و P قطب موتور است و بر حسب دور بر دقیقه محاسبه می‌شود. سیم‌پیچ استاتور در موتور سنکرون از منبع AC تغذیه شده و با سرعت بالای آن میدان مغناطیسی دوار تولید می‌شود. این در حالی است که قسمت روتور به گونه‌ای ساخته شده است که میدان مغناطیسی خود را توسط یک آهنربای دائمی یا منبع DC خارجی از طریق حلقه‌های لغزنده تولید می‌کند.

بنابراین موتور سنکرون توسط دو منبع تغذیه می‌شود؛ یعنی یکی برای استاتور و دیگری برای روتور! به همین علت به موتور با تحریک دوگانه معروف است. لفظ تحریک دوگانه به این خاطر است که موتورهای سنکرون به صورت خودکار راه‌اندازی نشده و برای شروع نیاز به یک تحریک خارجی دارند. این ویژگی را می‌توان به عنوان مهم‌ترین عیب آنها نیز در نظر گرفت.

موتور آسنکرون چیست؟

موتورهای الکتریکی آسنکرون یا القایی به گونه‌ای طراحی شده‌اند که روتور آن‌ها با سرعت میدان مغناطیسی دوار همگام نشود. در واقع در عملکرد این دستگاه‌ها، علت چرخش به خاطر تفاوت سرعت بین چرخیدن شفت و میدان مغناطیسی موتور است؛ در نتیجه روتور در موتور آسنکرون با سرعت نسبتا کمتری نسبت به سرعت میدان مغناطیسی دوار در موتور سنکرون می‌چرخد. این نوع الکتروموتورها در مواردی نیاز به منبع تغذیه دوم ندارند؛ چرا که فقط استاتور به برق AC متصل شده و روتور بدون اتصال باقی خواهد ماند.

بررسی ساختار موتور آسنکرون

یکی از تفاوت‌های اصلی موتور سنکرون و آسنکرون در ساختار آنها است. می‌توان گفت که روتور مورداستفاده در موتورهای آسنکرون دو نوع است: روتور نوع قفس سنجابی و روتور از نوع زخمی یا همان حلقه لغزنده!

اگر روتور از نوع قفس سنجابی باشد، آنگاه فقط یک منبع ورودی به موتور وجود دارد؛ به همین علت موتور دستگاه تک تحریک شده نامیده می‌شود. اما زمانی که از روتور نوع زخمی در موتور اسنکرون استفاده می‌شود، دو منبع ورودی به دستگاه وارد خواهد شد؛ بنابراین به آن موتور تحریک مضاعف می‌گویند.

 بررسی تفاوت موتور سنکرون و آسنکرون از جنبه های مختلف

حال که با این دو نوع موتورهای الکتریکی آشنا شدیم، قطعاً فهمیدن فرق موتور سنکرون با آسنکرون برایمان ساده‌تر خواهد بود. شک نکنید که برای داشتن یک انتخاب مناسب و نتیجه دلخواه پس از استفاده، حتماً باید این تفاوت‌ها را بشناسید که عبارت‌اند از:

1- تفاوت موتور سنکرون و آسنکرون از لحاظ منبع تغذیه

یک فرق موتور سنکرون با آسنکرون در جریان‌های ورودی به آن‌ها است. در موتور سنکرون، نیاز به منبع تغذیه DC است که به استاتور و روتور متصل شده و جریان را به ترتیب به آنها وارد می‌کند. این در حالی است که الکتروموتور آسنکرون به تغذیه DC احتیاج پیدا نخواهد کرد.

2- فرق موتور سنکرون با آسنکرون از نظر لغزش

موتورهای آسنکرون به علت ناهم‌زمان بودن سرعت چرخش استاتور و روتور، در ابتدای کار مقداری لغزش دارند. اما این لغزش در موتورهای سنکرون دیده نمی‌شود و این نوع الکتروموتورها بدون لغزش هستند. برای جلوگیری از این لغزش و یا به حداقل رساندن آن، یک اینورتر می‌تواند کاربرد خوبی داشته باشد. برای اطلاع از قیمت اینورتر بر روی لینک درج شده کلیک کنید.

3- میزان کیفیت و دقت دو موتور سنکرون و آسنکرون

دیگر فرق موتور سنکرون با آسنکرون که به شدت اهمیت هم دارد، میزان کیفیت و دقت موتور یا به عبارت دیگر بازدهی الکتروموتورها است. همان‌طور که به آن اشاره کردیم جهت کنترل سرعت در موتورهای سنکرون، با تغییرات سرعت روتور، سرعت استاتور هم تغییر پیدا می‌کند. به همین دلیل دقت کار و بازدهی موتور بیشتر شده و می‌توان گفت که کنترل داشتن روی آن نیز نسبتاً راحت‌تر است. اما این موضوع در مورد موتورهای الکتریکی آسنکرون صدق نمی‌کند و آن‌ها به مراتب عملکرد پایین‌تری دارند که حتی گاهی تا ۵۰ درصد نیز افت می‌کند.

4- بار اعمالی بر موتورهای سنکرون و آسنکرون

موتورهای سنکرون به طور معمول نسبت به تغییر بار القایی واکنشی نشان نداده و سرعت خود را کم نمی‌کنند. برعکس موتورهای الکتریکی آسنکرون به راحتی با القای بار تحت تأثیر قرار گرفته و سرعتشان با افزایش بار کم می‌شود.

5- تفاوت موتور سنکرون و آسنکرون در کاربرد

الکتروموتور سنکرون اغلب در مواردی مثل موتور ساعت، گرام، نوار نقاله و پله برقی استفاده می‌شوند که به سرعت دور ثابت نیاز است یا کاری دقیق باید انجام شود. اما موتور آسنکرون مصارف بیشتری داشته و می‌توان آن را در وسایل خانگی‌های مختلفی پیدا کرد. لوازم خانگی مثل یخچال، ماشین لباسشویی، کولرهای آبی و یا دستگاه‌های بزرگی که در صنعت کاربرد دارند؛ مانند انواع جرثقیل‌های بزرگ و بالابرهای چندتنی از جمله مثال‌هایی برای الکتروموتورهای آسنکرون محسوب می‌شوند.

سخن پایانی

در این مقاله به بررسی تفاوت موتور سنکرون و آسنکرون پرداختیم و دیدیم که موتورهای سنکرون کارآمدتر از موتورهای آسنکرون هستند؛ اما هزینه نسبتا بالاتری در مقایسه با موتورهای آسنکرون با همان رتبه دارند. در توضیح کاربرد موتورها نیز می‌توان گفت موتورهای سنکرون برای کاربردهای تخصصی مثل تصحیح ضریب توان، هدایت بار در سرعت کم و ثابت استفاده می‌شوند؛ در حالی که موتورهای آسنکرون به منظور اهداف کلی‌تری مانند هدایت بارهای مکانیکی کاربرد دارند. شما می‌توانید انواع موتور الکتریکی را از برندهای مختلف و با بهترین کیفیت از ما در پینیون خریداری کرده و این محصولات را در هر جای ایران تحویل بگیرید. برای اطلاع از قیمت الکتروموتور بر روی لینک درج شده کلیک کنید.

سوالات متداول

• کاربرد موتور سنکرون چیست؟

برخی از کاربردهای معمول موتورهای سنکرون پرسرعت شامل فن‌ها، دمنده‌ها، ژنراتورهای dc، شفت خط، پمپ‌های گریز از مرکز، کمپرسورها، پمپ‌های رفت و برگشتی، کارخانه‌های لاستیک و کاغذ و غیره می‌شود.

• آیا قیمت موتور سنکرون و آسنکرون متفاوت هستند؟

بله. از آنجا که ساختار و کاربرد این موتورهای تفاوت دارند، قیمت آنها هم متفاوت خواهد بود.